GGZ Centraal en Metrisquare hebben onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van de digitale afname van een neuropsychologisch onderzoek (NPO), op afstand en onder supervisie, iets wat tot op heden nog niet mogelijk is. Anne Riswick heeft, onder leiding van dr. Barbara Montagne, een proof-of-concept studie gedaan om te kijken of een dergelijke afname haalbaar en bruikbaar is. Deze manier van NPO, bekend als Remote Testing, draagt bij aan de toegankelijkheid van de zorg doordat het de diagnosticus de gelegenheid biedt om cliënten te kunnen beoordelen die om diverse redenen niet in staat zijn om naar een gezondheidscentrum te komen.

Tijdens de COVID-19 pandemie was er een enorme vraag naar het afnemen van neuropsychologische taken op afstand. Sommige taken konden digitaal en op afstand afgenomen worden, maar voor veel taken was afname op afstand, digitaal en onder begeleiding nog geen mogelijkheid. Dit terwijl deze vorm van afname vele voordelen biedt: het stelt psychologen in de gelegenheid neuropsychologische taken af te nemen bij cliënten die niet in staat zijn om naar een gezondheidscentrum te komen. Dit kan de diagnostische zorg in de toekomst niet alleen toegankelijker maken in geval van een nieuwe lockdown, maar biedt ook mogelijkheden in gevallen zoals mobiliteitsproblemen of ernstige vermoeidheid. Het biedt ook flexibiliteit binnen de zorg doordat collega’s op andere locaties kunnen bijspringen. Bovendien is de kans op fouten kleiner door een automatische rapportage van de testscores. Dit leidt tot accurate scores en bespaart tijd. Daarnaast zijn er mogelijk ook beperkingen van deze vorm van afname. Beide kanten wilden we in kaart brengen.

Samen met ouderen digitaliseren.

Het betreft een proof-of-concept opzet waarbij meerdere keren is getest of een dergelijke opzet haalbaar en bruikbaar is in de dagelijkse praktijk van de diagnosticus. De verschillende testrondes bestonden uit het testen van de testomgeving op collega psychologen, gezonde volwassenen en in de laatste fase, bij de beoogde doelgroep ouderen in behandeling binnen de psychiatrie. In elke ronde is de cyclus van testen, informatie ophalen en verbeteringen doorvoeren doorlopen. De testbatterij bestond uit de volgende tests: 15-woorden test, Stroop Color Word Test, Trail Making Test, Block Tapping Test en de Tower of London.

 De haalbaarheidsvraag was of het technisch mogelijk is om een tool en procedure te ontwikkelen die afname op afstand en onder begeleiding mogelijk maakt. Daarnaast was er de vraag of de beoogde doelgroep in staat is om hiervan gebruik te maken. Tevens werd er gekeken naar welke facetten van digitale afname in acht genomen dienen te worden wanneer dit vergeleken wordt met een klassieke paper-and-pencil afname.

Bij de gezonde controles blijkt de digitale testafname erg toegankelijk en gebruiksvriendelijk. De resultaten, hoewel gebaseerd op een klein aantal proefpersonen, zijn ondersteunend voor het idee dat ouderen in staat zijn de neuropsychologische taken uit te voeren mits ze enige ondersteuning krijgen bij het opzetten van een videoverbinding met de testleider. De proefpersonen geven aan dat digitale testafname een goed alternatief kan vormen voor de klassieke paper-and-pencil afname op locatie.

Hoe gaat het nu verder?

De resultaten van de proof-of-concept studie laten zien dat het zinvol is om Remote Testing verder te onderzoeken. Naast het feit dat de testbatterij verder uitgebreid moet worden, is er onderzoek nodig naar de normering van deze afname ten opzichte van paper-and-pencil afname. Het doel is om een tool te ontwikkelen die breed ingezet kan worden in de klinische praktijk.

Ontwikkeling van digitale psychologische tests vraagt altijd om verder wetenschappelijk onderzoek. Bij interesse voor clinical trials, normonderzoek en validiteitsstudies kun je contact opnemen via contact@metrisquare.com.

Riswick, Anne. (2022). Remote and digital assessment of concept shifting: A comparison between the Trail Making Test and Concept Shifting Test [Master’s thesis, Leiden University]. Leiden University Student Repository https://hdl.handle.net/1887/3505187. Beschikbaar op aanvraag.